Gốc tự do là gì?

Gốc tự do là một phân tử, ion hoặc nguyên tử có số lượng electron lẻ, khiến chúng không ổn định và dễ dàng phản ứng với các phân tử khác trong tế bào. Chúng có thể mang điện tích dương, âm hoặc không mang điện và đóng vai trò quan trọng trong hệ thống sinh học. Tuy nhiên, nếu chúng được hình thành quá nhiều, chúng có thể gây ra những tác động xấu và tăng nguy cơ bệnh tật.

Các gốc tự do được sinh ra trong cơ thể chủ yếu từ hai nguồn: Nguồn gốc nội sinh được tạo ra thường xuyên do chuỗi hô hấp tế bào. Chuỗi hô hấp tế bào là quá trình chuyển đổi năng lượng cho sự hoạt động của các tế bào, năng lượng được chuyển đổi chủ yếu từ carbohydrate. Nguồn ngoại sinh: Do các tác nhân phóng xạ, phản ứng viêm, căng thẳng, mệt mỏi kéo dài, thuốc lá, ô nhiễm môi trường và một số tác nhân khác.

Các gốc tự do có hoạt tính rất mạnh nếu tăng quá mức sẽ gây ra những tổn thương đến tế bào, làm tăng nguy cơ bệnh tật. Một số loại gốc tự do nguy hiểm gây hại cho cơ thể như: Superoxide, ozone, hydrogen peroxide, peroxy lipid, hydroxyl radical gây ra nhiều tổn thương tế bào. Thuốc lá là một trong những nguồn ngoại sinh khiến các gốc tự do hình thành.

Ảnh hưởng của gốc tự do

Những ảnh hưởng của gốc tự do đối với cơ thể rất lớn. Chúng có thể dễ dàng phản ứng với các thành phần của tế bào và phá hủy chúng. Điều này có thể dẫn đến sự rối loạn hoạt động bình thường của tế bào, phá hủy chúng và đẩy nhanh quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự liên quan giữa các gốc tự do và sự hình thành một số bệnh lý như: Bệnh lý ở hệ thần kinh trung ương như: Alzheimer, các chứng mất trí nhớ, bệnh parkinson; Bệnh lý tim mạch do tắc động mạch; Rối loạn viêm và hệ thống miễn dịch: Các bệnh tự miễn thường gặp như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ; Gốc tự do là tác nhân gây đột biến gen khi tấn công vào các ADN và tấn công vào các tổ chức màng, các chất sinh học trong tế bào góp phần làm tăng.

Biện pháp phòng ngừa

1. Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng: Bạn nên bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa như rau xanh, trái cây, hạt, quả óc chó, cà rốt, cải bó xôi, cà chua, quả mâm xôi, quả việt quất, quả chà là, quả bơ và các loại hạt khác.
2. Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây gốc tự do: Bạn nên tránh tiếp xúc với các tác nhân gây gốc tự do như khói thuốc lá, bụi mịn, tia cực tím và các chất độc hại khác.
3. Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp cơ thể sản sinh ra các chất kháng oxy hóa tự nhiên giúp giảm thiểu tác động của gốc tự do.
4. Giảm stress: Stress là một trong những nguyên nhân khiến cho cơ thể sản sinh ra các gốc tự do. Bạn nên giảm stress bằng cách tập yoga, meditate hoặc tham gia các hoạt động giải trí khác.
5. Sử dụng kem chống nắng: Sử dụng kem chống nắng giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia UV và giảm thiểu sự hình thành của gốc tự do trên da.